Wdrożenie Projektu POZ PLUS – Plan monitorowania i ewaluacji opieki koordynowanej

Raport dotyczący planu monitorowania i ewaluacji opieki koordynowanej opracowano na zlecenie Narodowego Funduszu Zdrowia przez Bank Światowy w ramach realizacji projektu pn. „Przygotowanie, przetestowanie i wdrożenie do systemu opieki zdrowotnej organizacji opieki koordynowanej (OOK) Etap II Faza pilotażowa – model POZ PLUS”.

Badanie dot. korzystania z publicznej opieki zdrowotnej

Raport z badania przeprowadzonego na zlecenie Narodowego Funduszu Zdrowia przez firmę DANAE w ramach realizacji projektu pn. „Przygotowanie, przetestowanie i wdrożenie do systemu opieki zdrowotnej organizacji opieki koordynowanej (OOK) Etap II Faza pilotażowa – model POZ PLUS”.

Raport – analiza świadczeń ambulatoryjnej opieki zdrowotnej

Raport – analiza świadczeń ambulatoryjnej opieki zdrowotnej

Narzędzia wsparcia dla zarządzania chorobami przewlekłymi (self-management)

Raport powstał w ramach umowy RAS pomiędzy Bankiem Światowym (BŚ), a Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ).

Celem raportu jest przedstawienie wybranych narzędzi wsparcia pacjentów i zespołów medycznych w zarządzaniu chorobami przewlekłymi.

Raport stworzony był jako zbiór inspiracji do tworzenia narzędzi na poziomie POZ i danej społeczności odpowiadających problemom i możliwości.

Ocena kwestionariusza bilansowego POZ PLUS

Niniejsze opracowanie zawiera ocenę kwestionariusza bilansowego zastosowanego do przeprowadzenia i udokumentowania badań bilansowych realizowanych jako jeden z elementów opieki koordynowanej w POZ w ramach projektu pilotażowego POZ PLUS. Kwestionariusz bilansowy to pierwsza próba proaktywnego i integrującego podejścia do oceny stanu zdrowia i określenia czynników ryzyka u pacjentów w Polsce. Ocena narzędzia została dokonana na podstawie badania ankietowego, na próbie 100 osób będących profesjonalistami medycznymi, biorącymi udział w realizacji świadczeń bilansowych. Ankieta zawierała pytania charakteryzujące respondenta, 10 sformułowań w postaci 7-stopniowej skali Likerta o zakres informacji zawarty w kwestionariuszu bilansowym oraz 6 lub 7 pytań (w zależności od funkcji osoby wypełniającej ankietę) dotyczących wypełniania kwestionariusza i tworzenia Indywidualnego Planu Postępowania Zdrowotnego (IPPZ). Wnioski z analizy będą mogły być wykorzystane zarówno na etapie trwania pilotażu, jak i po jego zakończeniu, m.in. w celu integracji działań o charakterze profilaktycznym.

Analiza finansowa – Model 3: Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Zdrowotna (KAOZ) dla osób starszych po hospitalizacji

Niniejszy dokument opisuje z punktu widzenia finansów, działanie modelu opieki koordynowanej pn. Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Zdrowotna (KAOZ)

Celem opracowania modelu finansowego jest:

1. przedstawienie założeń finansowych w wartościach liczbowych,
2. umożliwienie dokonywania symulacji finansowych uwzględniających różne elementy założeń,
3. dokonanie wstępnego planowania finansowego dla projektu.

Analiza finansowa – Model 2: Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Zdrowotna (KAOZ)

Niniejszy dokument opisuje z punktu widzenia finansów, działanie modelu opieki koordynowanej pn. Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Zdrowotna (KAOZ).

Celem opracowania modelu finansowego jest:

1. przedstawienie założeń finansowych w wartościach liczbowych,
2. umożliwienie dokonywania symulacji finansowych uwzględniających różne elementy założeń,
3. dokonanie wstępnego planowania finansowego dla projektu.

Analiza finansowa – Model 1: Poszerzona podstawowa opieka zdrowotna (POZ+)

Niniejszy dokument opisuje z punktu widzenia finansów, działanie modelu opieki koordynowanej pn. Poszerzona podstawowa opieka zdrowotna (POZ+).

Celem opracowania modelu finansowego jest:

1. przedstawienie założeń finansowych w wartościach liczbowych,
2. umożliwienie dokonywania symulacji finansowych uwzględniających różne elementy założeń,
3. dokonanie wstępnego planowania finansowego dla projektu.

Prewencja – wzorcowe działania w podstawowej opiece medycznej – analizy

Głównym celem badania było odnalezienie najbardziej aktualnych, najlepiej udokumentowanych i potwierdzonych wytycznych we wszystkich przyjętych dziedzinach (palenie, nadwaga/ odżywianie, alkohol, niska sprawność fizyczna, wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu i innych lipidów, spożycie soli, wywiad rodzinny, cukrzyca, choroby układu sercowo-naczyniowego, przewlekłe choroby układu oddechowego, depresja, otępienie starcze, wzrok, słuch, ryzyko upadku, choroby onkologiczne, anemia, gruźlica, osteoporoza, wady postawy) oraz we wszystkich grupach wiekowych.

Autorzy mieli za zadanie odnaleźć „najbliższe dostępne” i „najlepsze dostępne” zalecenia. Oznaczało to w pierwszej kolejności odnalezienie zaleceń w Polsce, następnie w Europie, a potem – jeśli nie były one uznawane – na arenie międzynarodowej. Za najlepsze uznano zalecenia najnowsze i oparte na faktycznych danych z metaanalizy oraz – jeśli takowe były dostępne – poparte randomizowanymi badaniami kontrolowanymi (RCT).

Ze względu na fakt, iż niniejsze opracowanie ma charakter przeglądu, Autorzy w pierwszej kolejności wybierali wytyczne i rekomendacje organizacji naukowych, a dopiero w dalszych działaniach publikacje na temat pojedynczego badania.

Podręcznik – Podstawowa Opieka Zdrowotna. Budowanie, prowadzenie, zarządzanie POZ.

Celem niniejszego opracowania jest przede wszystkim przedstawienie aktualnej praktyki w obszarze organizacji i zarządzania w podmiotach podstawowej opieki zdrowotnej, funkcjonujących w polskim systemie ochrony zdrowia. Jego autorami są eksperci w zakresie prawa, zdrowia publicznego i medycyny rodzinnej, posiadający wieloletnie doświadczenie z pracy w Podstawowej Opiece Zdrowotnej. Opracowanie skierowane jest przede wszystkim do lekarzy, pielęgniarek i położnych POZ, będących zarówno właścicielami praktyk i przychodni, jak i zatrudnionych na podstawie różnego rodzaju umów.

Podręcznik dla Świadczeniodawców Opieka Koordynowana. Wdrożenie dla Modelu I

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej i Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce w zakresie fizjoterapii zespołów bólowych kręgosłupa w podstawowej opiece zdrowotnej.

Celem niniejszych wytycznych jest zwrócenie uwagi na potrzebę wprowadzenia korekt systemowych w dotychczasowym modelu ochrony zdrowia, aby stały się skutecznym narzędziem poprawy zdrowia. Intencją autorów jest wskazanie założeń nowego podejścia w postępowaniu fizjoterapeutycznym u pacjentów z dolegliwościami narządu ruchu w zespołach bólowych: odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej. Dotychczasowe przyjęte postępowanie rozwiązuje opiekę nad tą grupą pacjentów w ramach POZ , głównie przez zalecanie farmakoterapii i/lub kierowanie pacjenta do odpowiedniej przychodni w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. W tej drugiej sytuacji czas oczekiwania pacjenta od pojawienia się pierwszych objawów bólowych do pierwszego kontaktu z fizjoterapeutą w warunkach Polski wynosi kilka miesięcy. U wielu pacjentów dolegliwości bólowe w zakresie kręgosłupa nie mają złożonego charakteru i wymagają wykonania kilku prostych niskonakładowych zabiegów z zakresu fizjoterapii (masaż, proste zabiegi fizykoterapii i kinezyterapii). W takich przypadkach postępowanie fizjoterapeutyczne powinno opierać się na prostej ocenie stanu pacjenta i na jej podstawie zaplanowaniu terapii. Można to osiągnąć przeprowadzając badanie funkcjonalne oraz ocenę palpacyjną mającą na celu ustalenie, które mięśnie i więzadła odpowiadają za powstawanie dolegliwości bólowych. Ocena ta stanowi podstawę do ustalenia strategii postępowania fizjoterapeutycznego w formie zabiegów masażu, fizykoterapii i kinezyterapii. Dodatkowo należy udzielić prostego instruktażu w zakresie automasażu, autofizykoterapii i autokinezyterapii i uwzględnić potrzebę zastosowania zaopatrzenia ortetycznego, a także innych pomocy technicznych. Potencjalne efekty wprowadzenia takiej formy aktywizacji pacjenta POZ to: zwiększenie możliwości oddziaływania ukierunkowanymi prostymi czynnikami fizykalnymi na dane schorzenie układu ruchu przez samego pacjenta, wspomaganie procesu usprawniania realizowanego przez fizjoterapeutę w POZ oraz AOS i kształtowanie świadomych postaw prozdrowotnych u pacjenta POZ.

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej i Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce w zakresie fizjoterapii w dolegliwościach bólowych w zespole bolesnego barku w podstawowej opiece zdrowotnej

Ból barku jest częstym problemem, zwłaszcza w populacji osób dorosłych. Celem niniejszych wytycznych w zakresie fizjoterapii w podstawowej opiece zdrowotnej jest zaproponowanie prostych, nieskomplikowanych i mniej obciążających finansowo działań fizjoterapeutycznych u pacjentów z dolegliwościami bólowymi w zespole bolesnego barku (ZBB ). Lekarz POZ powinien decydować o tym, czy leczenie podjęte w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, z włączeniem do tego procesu fizjoterapeuty, jest skuteczne i wystarczające, czy też wymaga bardziej zaawansowanych działań w zakresie poszerzonej diagnostyki i dalszego leczenia specjalistycznego.

Poniżej odniesiono się do najczęstszych rozpoznań klinicznych prowokujących do bólu barku. Autorzy rekomendacji, w poszukiwaniu skutecznych i niskobudżetowych rozwiązań wobec pacjentów z ZBB , obok masażu włączają do tego działania zabiegi z zakresu kinezyterapii, fizykoterapii i zaopatrzenia ortopedycznego, podkreślając jednocześnie znaczenie edukacji pacjenta oraz autoterapii po wcześniejszym instruktażu. Przesłaniem do odtworzenia prawidłowego układu przestrzennego, zwanego homeostazą strukturalną, w obrębie obręczy barkowej, według autorów, jest w pierwszej kolejności normalizacja napięcia mięśniowego (niezależnie od etiopatogenezy dolegliwości), a następnie włączenie do programu usprawniania metod przywracających prawidłowe wzorce aktywności ruchowej i ich utrwalanie. Punktem wyjścia dla ustalenia programu usprawniania powinna być umiejętność prostej oceny stanu pacjenta.

Można to osiągnąć przeprowadzając badanie funkcjonalne oraz ocenę palpacyjną, która pozwoli ustalić nieprawidłowy rozkład napięcia spoczynkowego w obrębie mięśni i ścięgien zaangażowanych w patologię i prowokujących ból. Autorzy w takim rozwiązaniu upatrują klucz dla obniżenia kosztów leczenia, zapewnienia dostępności do fizjoterapeuty oraz szybkiej pomocy w zakresie poprawy stanu klinicznego pacjenta. Jednocześnie zwracają uwagę na potrzebę korekt systemowych w dotychczasowym modelu ochrony zdrowia, aby stały się bardziej efektywnym narzędziem w podtrzymaniu zdrowia. Opracowane rekomendacje w leczeniu dolegliwości bolesnego barku w POZ przez zespół autorów są głosem w dyskusji związanej z poszukiwaniem najlepszych praktyk w leczeniu tego typu dysfunkcji w oparciu o współpracę lekarza rodzinnego i fizjoterapeuty.

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej i Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce w zakresie fizjoterapii w dolegliwościach bólowych stawu biodrowego w podstawowej opiece zdrowotnej

Autorzy pracy podzielają pogląd, że leczenie zmian zwyrodnieniowych dotyczących biodra jest działaniem wielodyscyplinarnym.

W opinii autorów, w postępowaniu fizjoterapeutycznym ważna jest kolejność opracowania struktur okołostawowych w celu przywrócenia prawidłowej homeostazy (ukrwienia, dotlenienia, tonusu, odżywienia), w okolicy stawu, w obrębie którego występuje zmieniony rozkład napięcia spoczynkowego tkanek miękkich. Usprawnianie pacjentów, szczególnie tych o mniej nasilonych objawach choroby zwyrodnieniowej (jeszcze bez znacznych zmian strukturalnych w stawie oraz ograniczeń funkcjonalnych), wydaje się jak najbardziej zasadne na poziomie świadczeń udzielanych przez lekarza POZ .

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce i European Rural and Isolated Practitioners Association dotyczące stosowania prostych form fizjoterapii w formie masażu i automasażu w Podstawowej Opiece Zdrowotnej, zatwierdzone przez Polskie Stowarzyszenie Specjalistów Fizjoterapii

Wstęp. W praktyce lekarza rodzinnego do powtarzających się problemów zdrowotnych pacjentów należą dysfunkcje w obrębie układu ruchu. Najczęściej przedmiotem diagnostyki i leczenia są zespoły bólowe kręgosłupa, obręczy barkowej i biodrowej. Zdaniem autorów pracy, fizjoterapię, na równi z innymi dyscyplinami klinicznymi, należy postrzegać jako ważne ogniwo wpływające na efektywność procesu terapeutycznego w tym zakresie. Na etapie podstawowych świadczeń zdrowotnych leczenie dolegliwości narządu ruchu, zwłaszcza na etapie wczesnych zmian klinicznych, powinno opierać się na wykorzystaniu elementarnych metod fizjoterapii, tj. masażu, zabiegów fizykalnych, kinezyterapii oraz na niedocenionej edukacji pacjenta.

Przywrócenie prawidłowego układu przestrzennego tkankom zapewnia warunki do regeneracji i reparacji mięśni, więzadeł i ścięgien, jednak jest to proces wymagający dłuższego czasu. Dlatego też bardzo istotnym elementem jest wprowadzenie autoterapii w formie systematycznie powtarzanych, łatwych do odtworzenia form z zakresu automasażu i autokinezyterapii.

Cel rekomendacji. Przedstawienie znaczenia fizjoterapii w leczeniu dolegliwości w wybranych zespołach bólowych narządu ruchu ze szczególnym uwzględnieniem roli masażu. Podkreślenie znaczenia automasażu w procesie przywracania równowagi strukturalnej tkankom. Przedstawienie modelu aktywnego włączenia pacjenta w proces leczenia w ramach przygotowania do autoterapii. Uzasadnienie potrzeby reorganizacji udzielanych świadczeń zdrowotnych w pracy lekarza rodzinnego w ramach NFZ poszerzonych o fizjoterapię w podstawowej opiece zdrowotnej.

Recommendations of the Polish Society of Physiotherapy, the Polish Society of Family Medicine and the College of Family Physicians in Poland in the field of physiotherapy of back pain syndromes in primary health care

The purpose of these guidelines is to attract attention to the need for systemic corrections in the existing health care model to become an effective tool for improving health. The intention of the authors is to present the assumptions of a new approach of physiotherapeutic treatment standards for patients with motor disorders in back pain syndromes: cervical, thoracic and lumbar-sacral, at the primary health care level. The current management provides care for this group of primary care patients mainly through pharmacotherapy and/or by referring them to an appropriate specialist outpatient clinic. In the latter situation, the waiting time from the appearance of pain to first contact with the physiotherapist in Poland is several months. In many patients, the symptoms of back pain are uncomplicated and require a few simple low-cost physiotherapeutic procedures (massage, simple physical therapy and kinesis therapy). In such cases, physiotherapeutic treatment should be based on the simple assessment of the patient’s condition and planning therapy on this basis. This can be achieved by performing a functional examination and palpation assessment to determine which muscles and ligaments are responsible for pain. This evaluation provides a basis for establishing a physiotherapeutic strategy based on massage, physical therapy and kinesitherapy. In addition, simple instruction on self-massage, self-physiotherapy and self-kinesitherapy should be provided, as well as the need for orthotic supplies and other technical assistance ought to be considered. The potential effects of such a form of primary care activation include: increase of the possibility to have influence, using directed simple physical factors, on a particular motion system disorder by the patient himself/herself, support of the rehabilitation process performed by a physiotherapist in the primary care and specialist outpatient clinic setting and shaping conscious pro-health attitudes in primary care patients.

Recommendations of Polish Society of Physiotherapy, Polish Society of Family Medicine and College of Family Physicians in Poland for hip joint pain in primary health care

Background. The authors share the view that the treatment of degenerative changes concerning the hip is a multidisciplinary activity. In the opinion of the authors, in the physiotherapeutic procedure, the order of developing periarticular structures is important when restoring normal homeostasis (blood supply, oxygenation, tonus, nutrition), in the area of the joint where there is a modified distribution of resting tension of soft tissues. Patient condition improvement, especially in those with less severe symptoms of degenerative disease (yet are without significant structural changes in the joint and without functional limitations), seems to be the most justified at the level of services provided by the primary care physician.

Objectives. The objective of this recommendation for hip joint physiotherapy within the basic health care stage is to propose a simple, uncomplicated set of physiotherapeutic actions that would allow, in particular at the first stage of change, the performance of activities decelerating degenerative processes in this joint and, hence, limiting the pain. The publication is a proposal for a new model of patient care in the system of Polish primary health care, and it is intended to form a background for systemic solutions (including the creation of an interdisciplinary cooperation model) that could be implemented.

Material and methods. Experts from the Polish Society of Physiotherapy, the Society of Family Medicine and the College of Family Physicians have reviewed published evidence from 2008-2018 regarding the use of physiotherapy in treating degenerative changes of the hip joint that have been placed online in PubMed and Cochrane Collaboration.

Conclusions. Maintaining good efficiency in hip joint pain patients is the priority in the treatment proceedings. Achievement of the above mentioned goal is possible through improvement of the accessibility of health services, the introduction of early (basic) therapeutic actions (education and physioprophylaxis) and actively engaging patients in the rehabilitation process (self-therapy) as conducted by the physiotherapist and the individual patient in cooperation with a primary care physician. Shaping a health-conscious attitude within primary care patients, the slowing down of disease progression and the postponing.

Recommendations of the Polish Society of Physiotherapy, Polish Society of Family Medicine and College of Family Physicians in Poland in the scope of physiotherapy in painful shoulder syndrome in primary healthcare

The objective of these guidelines in the scope of physiotherapy in primary healthcare is to suggest simple, uncomplicated and more cost-effective physiotherapeutic activities in patients experiencing pain due to painful shoulder syndrome. A general practitioner should decide whether the treatment undertaken within primary healthcare, including the process of physiotherapy, is effective and sufficient, or whether it requires more advanced activities, such as advanced diagnostics and further specialist treatment. The authors of the recommendations, apart from massage, also include procedures in the scope of kinesiotherapy, physiotherapy and orthopedic equipment. According to the authors, the aim of recovering the correct spatial system, called structural homeostasis, in the shoulder girdle, is, first of all, normalization of muscle tension and then inclusion in a rehabilitation program covering the methods to recover and consolidate the correct models of motor activity. The starting point for determining a rehabilitation program should be the ability to prepare a simple assessment of the patient’s condition. This may result from a palpation examination to determine the incorrect distribution of resting tension in the area of the muscles and tendons engaged in the pathology and causing pain. The authors believe that such a solution contains the key to reducing the costs of treatment, providing access to physical therapists and quick assistance in the scope of improvement of a patient’s clinical condition. At the same time, they emphasize the need to correct the previous healthcare model, so that it becomes a more effective tool in maintaining health.